Tarihçe
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı 11. Kalkınma Planı (2019-2023)’nda belirtildiği üzere; ülkemizin her alanda verimliliği arttırarak, milli teknoloji hamlesiyle uluslararası düzeyde rekabet gücü kazanmasına yönelik daha fazla değer üreten bir ekonomik ve sosyal kalkınma süreci öngörülmektedir. Klinik araştırmalarda ülkemizin bölgede lider ülke konumuna gelmesi, ruhsat öncesinde yapılan klinik araştırmaların koşul aranmaksızın Ar-Ge faaliyeti kapsamına alınmasının sağlanması, klinik araştırmaların Ar-Ge desteklerinin farklılaştırılması, klinik araştırmalarda uluslararası desteklerden alınan payın artırılması için uluslararası düzeyde Türkiye’nin görünürlüğünü artıracak ağlara üyelikler sağlanması Kalkınma Planının öncelikli sektörlere yönelik oluşturduğu amaçlarındandır. Türkiye’nin kalkınma vizyonunu ortaya koyan, Ar-Ge ve yenilik yatırımlarına ağırlık verilecek olan 11. Kalkınma Planına göre, uzun vadede Türkiye’nin küresel bir ilaç Ar-Ge ve üretim merkezi olması, ilaç ve tıbbi cihaz alanında rekabetçi bir konuma ulaşması da önem arz etmektedir.
TÜBİTAK tarafından yürütülen “Vizyon 2023 Teknoloji Öngörü Projesi” kapsamındaki çalışmalarda sağlık alanına ilişkin vizyonumuz “ülke sınırları içinde yaşayan herkese, her yerde ve her zaman, çağdaş̧ teknolojiyle donatılmış̧, yaşam bilimleri alanındaki yeniliklere uyum yeteneğine sahip, yüksek nitelikli ve ekonomik sağlık hizmetleri sağlamak; yaşam bilimleri ve biyoteknoloji alanlarında yetkinlik kazanarak, yüksek teknolojili tedavi sistemlerini ve bu amaçla kullanılan malzeme ve cihazları geliştirmek ve üretmek; mamul ilaç̧ üretimi yanında araştırma kapasitesi de olan bir ilaç̧ sanayine sahip olarak bölgede güç̧ sahibi olmak” şeklinde tanımlanmıştır. Vizyon 2023’ün yanı sıra 11. Kalkınma Planında yer alan sağlık alanıyla ilgili politikalar arasında; akılcı ilaç kullanımı için sağlık personelinin ve halkın bilinçlendirilmesi, ilaç ve tıbbi cihazların kalitesi, kullanımı ve bunlara yönelik harcamaların etkinliğinin kontrol edilmesi bulunmaktadır. Bu programla yüksek katma değerli ürün üretebilen, küresel pazarlara ürün ve hizmet sunabilen ve yurt içi ilaç ve tıbbi cihaz ihtiyacının daha büyük bir kısmını karşılayabilen bir üretim yapısına geçilmesi olarak tanımlanmıştır. Bu bağlamda tıbbi cihaz sektöründe yol haritalarının belirlenmesi, yenilikçi ürünler geliştirilmesi, ulusal ve uluslararası araştırmacı sayısının, ilgili sektörlerde sanayi ile işbirliğini arttırılması oldukça önemlidir. Ayrıca ilaç sanayi ile işbirliği modellerinin geliştirilerek tıbbi cihaz kümelenmelerinin oluşturularak üniversite-sanayi işbirliğinin arttırılması da planın bir diğer vurgusunu oluşturmaktadır.
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından 2019 yılı Yatırım Programı Teknolojik Araştırma Sektörüne Yeni Altyapısı Proje Çağrısı kapsamında “Ege Üniversitesi Translasyonel Pulmonoloji Araştırma Grubu (EgeTPAG)”’nun hazırladığı 2019K12- 149080 numaralı “Solunum Hastalıkları Alanında Translasyonel Tıp Yaklaşımı ile Yenilikçi Biyomedikal Cihazların Geliştirilmesi” projesi desteklenmeye hak kazanmıştır. Translasyonel tıbbın pulmonoloji alanına uygulanmasını esas alan bu projede; klinik, temel ve mühendislik bilimlerinin ortak çalışması ile başta akciğer kanseri ve hava yolu hastalıkları olmak üzere pek çok akciğer hastalıklarının erken tanı, izlem ve tedavisinde yeni nesil malzemelerin kullanıldığı biyomedikal cihazların geliştirilmesi hedeflenmektedir. Bu projeye yönelik kurulan Ege Üniversitesi Solunum Araştırmaları Merkezi (EgeSAM) biyomedikal cihaz üretimi konusunda ileri seviyede bilimsel araştırmalar yapmayı ve Türkiye’de katma değeri yüksek, son teknoloji ürünü tıbbi cihazların ve yenilikçi ürünlerin üretimi konusunda üniversite-sanayi işbirliğini en üst düzeye çıkarmayı amaçlamaktadır. Bunun yanı sıra, akciğer kanseri ve astım hastalıklarının erken tanı, takip ve tedavisinde kullanmak üzere yeni biyobelirteç panel kitlerinin oluşturulması ve immün terapötik ilaç geliştirilmesi hedeflenmektedir.